معرفی آموزش های مجازی
معاونت آموزش:
معاونت آموزش از ارکان اصلی و مهمترين بخش از مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی است که رسالت و وظيفه اصلی آن، تربيت طلاب و فضلای مسلط به مبانی مذاهب و پاسخگو به شبهات می‌باشد.
اين معاونت از ابتدای تاسيس مؤسسه مذاهب اسلامی تا سال تحصيلی1382-1381 نُه دوره آموزشی را به صورت عمومی، تحت عنوان «آشنايي با مبانی اهل‌سنّت» برگزار نموده است و با ضرورت شکل‌گيری رشته تخصصی مذاهب اسلامی و مساعدت شورای عالی حوزه‌های علميه، رشته تخصّصی مذاهب اسلامی با دو گرايش کلام و فقه تصويب شد و تاکنون (مهرماه 1392) دانش پژوهان دوازدهمين دوره تخصّصي مشغول به تحصيل می‌باشند.
اين معاونت از يک معاون، سه مدير و دو کارشناس تشکيل و اهداف مورد نظر آموزشی را پيگيری می‌نمايد:
1- «مدير ساماندهی و برنامه‌ريزی آموزشی» و «کارشناس برنامه‌ريزی»
2- «مدير امور اساتيد و دانش پژوهان» و «کارشناس آموزش»
3- مدير طلاب بومی و آموزش غير حضوری
اهم وظايف و عملکرد معاونت آموزش به شرح ذيل می‌باشد:
1-برگزاری کلاسهای تخصصی با دو گرايش فقه و کلام اسلامی؛
2-برگزاری دوره‌های آموزشی طلاب بومی استان سيستان و بلوچستان؛
3-آموزش غير حضوری طلاب و روحانيون (خواهر و برادر) مستقر در مناطق اهل‌سنّت (ارسال کتاب و جزوات و نرم افزارهای آموزشی و برگزاری آزمون)؛
4-تهيه و تدوين متون و درسنامه‌های تخصصی ـ آموزشی در قالب کتاب و جزوات آموزشی؛ که تاکنون کتاب‌های ذیل به چاپ رسیده‌اند:
الف: کلام مقارن
ب: رجال مقارن
ج: فقه مقارن
د: کتابشناسی تفصيلی مذاهب اسلامی
هـ: مبانی تفسير فريقين
و: درسنامه تاريخ و عقائد زيديه
ز: درسنامه تاريخ و عقائد اسماعيليه
ح: درسنامه فرق ضاله
ط: درسنامه فرق و مذاهب کلامی اهل‌سنّت
ی: درسنامه نقد وهابيت
همچنين جزوات آموزشی با موضوعات: جغرافيای جهان اسلام، روان شناسی، معرفت شناسی، روش تحقيق، روش تدريس، آشنايي با فن مناظره و خطابه، نقد و بررسی شبهات اهل‌سنّت، و … جهت تدريس چاپ گردیده است.
5-هماهنگی با معاونت آموزش حوزه‌های علميه و مديريت مراکز تخصصی جهت برگزاری آزمون ورودی و گزينش طلاب و روحانيون مستعد و برگزاری مصاحبه علمی بعد از قبولی در آزمون ورودی مراکز تخصصی؛
6-هماهنگی جهت دعوت به تدريس از اساتيد و نخبگان متخصص در زمينه مذاهب اسلامی و ارزيابی اساتيد در طول دوره تحصيلی؛
7- برگزاری نشست تخصصی اساتيد جهت هم انديشی، همفکری و ارتقاي کيفيت آموزشی و تقدير از اساتيد برتر؛
8-برنامه‌ريزی، تهيه و تنظيم اصول کلی برنامه‌های آموزشی و ارايـه خط مشی
سياست‌های آموزشی به رياست مؤسسه و نظارت بر حسن اجرای آنها پس از تصويب با همکاری واحد‌های ذيربط؛
9- برگزاری جلسات ماهيانه شورای آموزشی و تهيه و تنظيم دستور جلسات شورای آموزشی و پيگيری و اجرای دقيق مصوبات؛
10- نظارت بر برگزاری کلاس‌ها و حضور و غياب اساتيد و دانش پژوهان؛
11- برقراری ارتباط مستمر و فعال با ساير مؤسسات آموزشی و معاونت آموزشی حوزه‌های علميه و مديريت مراکز تخصصی جهت تعامل و همکاری در زمينه فعاليتهای آموزشی؛
12- نظارت بر حسن اجرای آيين‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و مصوبات آموزشي صادره از مديريت مراکز تخصصی و مصوبات داخلی مؤسسه؛
13- برگزاری آزمون ميان سال و پايان سال و ارزيابی تحصيلی دانش پژوهان؛
14-پيگيری و حمايت مادی و معنوی از پايان‌نامه‌ها، ارائه موضوعات تخصصی مرتبط با مذاهب، به دانش پژوهان، هماهنگی با اساتيد راهنما و مشاور، تقدير و چاپ پايان‌نامه‌های برتر و اهداي مدرک معتبر سطح سه(کارشناسی ارشد) طبق مصوبه شورای عالی حوزه‌های علميه.
برخی از پايان نامه‌هايی که فارغ التحصيلان مؤسسه تاکنون نوشته و از آنها دفاع نموده‌اند عبارت است از:
وهابيت از ديدگاه اهل‌سنت؛
ادله نصب امام؛
سلفی‌گری در شمال آفريقا؛
نقد و بررسی فرقه وهابيت؛
مبانی عقلانی و وحيانی انسجام اسلامی؛
اهل‌بيت از ديدگاه ابن تيميه؛
حيات برزخی از ديدگاه وهابيت؛
امامت امير المومنين در آيه ولايت؛
بررسی مسئله تکفير؛
بررسی سلفی‌گری در شبه قاره؛
علل پيدايش مذاهب کلامی؛
نقد و بررسی انديشه‌های سيد قطب و تأثير آن در جهان اسلام؛
فضائل حضرت زهرا3 در صحاح سته؛
قلمرو عصمت انبياء از ديدگاه اماميه، زيديه، معتزله و اشاعره؛
مخالفتهای خلفاء با پيامبر اکرم6؛
نقد و بررسی امامت از ديدگاه اسماعيليه؛
نگرشی در عدالت صحابه؛
15- ارزشيابی و ارزيابی مستمر وضعيت دانش پژوهان و اتخاذ تصميم درباره مسائل آموزشی دانش‌پژوهان از لحاظ پيشرفت‌های علمی آنان و ارائه گزارش آن به رياست مؤسسه و اساتيد؛
16- تهيه و تنظيم برنامه‌ها، آئين نامه‌ها و سرفصل‌های آموزشی سطح چهار (دوره دکترا) و ارائه به شورای عالی حوزه‌های علميه جهت تصويب و برگزاری اين دوره؛
17- برگزاری اردوهای علمی، آموزشی و تفريحی داخل و خارج از کشور؛
(اين اردوها با هدف آشنايي دانش پژوهان با مراکز علمی، آموزشی و علما و شخصيت‌های اهل‌سنّت در داخل و خارج از کشور هرساله برگزار می‌شود)؛
18- هماهنگی جهت شرکت دانش پژوهان در کنفرانس‌ها و سمينارهای علمی مرتبط با مذاهب اسلامی (کنفرانس وحدت مجمع تقريب و کنفرانس علمی ـ تحقيقی مذاهب اسلامی در سيستان و بلوچستان)؛
19- صدور گواهی تحصيلی و معرفی دانش پژوهان و فارغ التحصيلان به مؤسسات تحقيقاتی و مراکز علمی ـ پژوهشی جهت تدريس و فعاليتهای پژوهشی؛
20- برگزاری نشست ساليانه فارغ التحصيلان و دعوت از مسؤولان و شخصيت‌های علمی حوزوی جهت حضور و سخنرانی و تقدير از دانش پژوهان برتر و برقراری ارتباط با آنان در طول سال؛
21- تشکيل کانون فارغ التحصيلان و تهيه بانک اطلاعات آنان؛
اين مؤسسه تاکنون با برگزاری نُه دورة عمومی و يازده دورة تخصصی بالغ بر هفتصد و پنجاه نفر فارغ التحصيل دارد که در مراکز علمی و آموزشی حوزه‌های علميه و دانشگاه‌های کشور و مراکز پژوهشی و اجرايي مشغول به فعاليت می‌باشند.
در حال حاضر 13 نفر از فارغ التحصيلان به عنوان امام جمعه و 15 نفر به عنوان عضو هيئت علمی و بيش از 70 نفر به صورت اساتيد حق التدريس دانشگاه‌ها و 56 نفر در مراکز تحقيقاتی و پژوهشی وابسته به حوزه علميه قم در عرصه مذاهب مشغول به فعاليت علمی پژوهشی می‌باشند.
همچنين تاکنون بالغ بر هزار نفر به عنوان مبلّغ متخصّص در زمينه مذاهب اسلامی در استانهای قومی و مشترک با اهل‌سنّت خصوصاً استان سيستان و بلوچستان در ايام تبليغی حضور يافته‌اند و عده‌‌ای از فارغ التحصيلان نيز در سمت‌های اجرايي خصوصاً در نهاد نمايندگی
مقام معظم رهبری در امور اهل‌سنّت استان سيستان و بلوچستان مشغول به فعاليتهای فرهنگی بوده و می‌باشند.
بخشی از فارغ التحصيلان اين مؤسسه از طلاب خارجی کشورهای: پاکستان، افغانستان،
عراق، هندوستان، ترکيه، تايلند و تونس می‌باشند که در حال حاضر در کشورهای خود
در سمت‌های علمی و اجرايي مشغول به فعاليت مي‌باشند.
قابل ذکر است چون از اوایل دهة هشتاد، مرکزی در قم به نام «جامعة المصطفی العالمیة» تأسیس شده و به آموزش و تربیت طلاب خارجی در ایران اشتغال دارد، لذا استقبال طلاب خارجی از دهة هشتاد به بعد در مؤسسه بسیار کم شده است.
22-ارائة طرح‌های تحقيقاتی به دانش پژوهان در طول دوره آموزشی و تقدير از تحقيقات برتر و استفاده آن در پايگاه اطلاع رسانی (سایت) مؤسـسه و چاپ در نشـريه داخلی صراط و مجلات تخصّصی (تاکنون بالغ بر چهل هزار صفحـه تحقيقـات دانش پژوهان در بخش آموزش موجود می‌باشد)؛
23- برگزاری آزمون شفاهی دروس فقه و اصول با هماهنگی با معاونت آموزش حوزه علميه قم جهت طلاب و روحانيون بومی استان سيستان و بلوچستان؛
24-پرداخت شهريه، بُن کارت کتاب و خدمات رفاهی به دانش پژوهان.
پيشنهادات و چشم‌انداز آينده آموزش:
1-تسريع در تصويب سطح چهار (دوره دکترا) با توجه به ضرورت آن با دوگرايش: 1-فقه (الف: فقه حنفی)، (ب: فقه شافعی)؛ 2-کلام (الف: فرق کلامی اهل‌سنت)، (ب: فرق کلامی شيعی{زيديه و اسماعيليه})؛ 3-وهابيت.
2-تشکیل هيئت علمی اساتيد؛
3-تصويب سطح سه (کارشناسی ارشد) مذاهب اسلامی با رويکرد آموزش مجازی جهت برادران و خواهران طلبه؛
4-بورسيه حداقل پنج نفر از دانش پژوهان مستعدّ مؤسسه (در هر دوره) که بعد از اتمام تحصيل، به مدت دو برابر دوره تحصيل خود، در مناطق محروم خصوصاً مجموعه نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در امور اهل‌سنت مشغول به خدمت شوند.
لازم به ذکر است با توجه به شرايط خاص استان سيستان و بلوچستان از لحاظ امنيت و کمبود امکانات رفاهی، بسياری از دانش پژوهان حاضر نيستند که در اين استان مشغول به خدمت شوند؛ زيرا شرايط جذب در نهادها و دانشگاه‌ها به مراتب بهتر از این استان می‌باشد و مؤسسه هم هيچ‌گونه تعهد خدمتی نمی‌تواند از دانش پژوهان جهت حضور در اين مناطق اخذ نمايد، زيرا مدرک و شهريه را همه مراکز تخصصی به دانش پژوهان خود پرداخت می‌نمايند و تعهد خدمت از آنان ندارند، لذا بهترين روش جهت اخذ تعهد خدمت از دانش پژوهان، شناسايي افراد مناسب در ابتدای آغاز دوره و بورسيه نمودن آنهاست؛
5-توسعه آموزش حضوری طلاب و روحانيون مستقر در مناطق اهل‌سنّت و تسريع در صدور مدرک رسمی سطح سه آموزش آنان؛
6-تشکيل پورتال اساتيد و دانشجويان، جهت ارتباط مستقيم اساتيد و دانشجويان با مؤسسه و پيگيری کلاس‌ها و پرونده آموزشی از طريق فضای مجازی.