مساله تاويل در قرآن و پاسخ به اشکال عامه
تاليف: عبدالکريم بهجت پور[1] چکیده يكي از مباني پذيرفته شده در نزد غالب فرقه هاي اسلامي « تأويل » است. تأويلگرايان انواع گوناگوني دارند. برخي از روشها و ابعاد تأويل در نظر شيعه همچون تأويل باطنگرايان و صوفيه و تأويل عقلگرايانه افراطي پذيرفته نيست. يكي از ابعاد تأويل در نظر شيعه تأويل مصداقي و تأويل به معناي كشف معاني باطني آيات است. هر دو گونه تأويل، مورد انكار گروهي از اهل تسنّن قرار گرفته است. به نظر آنان تأويل هاي بطني و بيان مصاديق، موافق با ظاهر لفظ نبوده و آيات، آن را تحمّل نميكند و امري موافق با ذوق ...
فقه قرآنى, درمنظر فقيهان اهل سنت
قرآن, به عنوان مهم ترين مصدر تشريع احكام, يگانه محور ترديدناپذير همه فقيهان اسلامى (اماميه و اهل سنّت) در شناخت احكام شريعت است. عالمان و فقيهان, هرچند در چند و چون بهره گيرى از قرآن و ظواهر و عمومات واطلاقات آن ديدگاههاى متفاوتى دارند, ولى در اصل ارجمندى و اتقان آن ترديد ندارند و اگر در اعتبار و حجيّت سنّت از دو زاويه بايد به بررسى نشست و درستى سند و چگونگى دلالت را به طور جداگانه ملاحظه كرد, در اعتبار قرآن, تنها به دلالت بايد انديشيد زيرا جنبه انتساب آن به پروردگار و مبدأ وحى, مجال ترديد ندارد. آنچه ...
ذکر صلوات بر محمد وآل محمد (صلی الله علیه وآله و سلم)، و داستانهایی از برآورده شدن حاجات در بیان «اسماعیل حقی حنفی».
کلید واژه: صلوات؛ سلطان محمود؛ صلوات فتح؛ تسليمات سبعه؛ تفسیر روح البیان؛ اسماعیل حقی إسماعيل حقي بن مصطفى الإستانبولي الحنفي الخلوتي , المولى أبو الفداء (المتوفى: 1127هـ)، از مفسرین فارسی زبان حنفی مذهب در تفسیر روح البیان[1] داستانی در اثرات صلوات ذکر نموده که بیانش اینچنین است: [قضا را سعادت مساعده نموده شب دوش بدان دولت بيدار رسيدم ورخسار جانفزاى جهان آرايش «كالقمر ليلة البدر وكالروح ليلة القدر» ديدم چون آن حضرت را منبسط يافتم كفتم يا رسول الله هزار درم قرض دارم اداى ويرا قادر نيستم ومى ترسم كه أجل در رسد ووام در كردن من بماند حضرت پيغمبر ...
تصلیب و مرگ عیسی از نگاه مفسران اسلامی
چکیده تصلیب، مرگ و قیام حضرت عیسی (ع) از رویدادهای بنیادی و جنجالی تاریخ مسیحیت، و در عین حال یکی از نقاط اختلافی میان مسلمانان و مسیحیان است. اگر برای مسئله تصلیب و مرگ عیسی (ع)، دو بعد الاهیاتی و تاریخی قائل شویم، باید گفت تفاوت الاهیاتی آموزه مسیح در دو دین، ناظر به تفاوت روایت تاریخی آن است. رویداد تصلیب و مرگ مسیح در کل نظام دینی مسیحیت جایگاه محوری دارد و اساس بسیاری از آموزه‌های بنیادین شده است. مطابق اناجیل، مسیح به دست سربازان رومی دست‌گیر، محاکمه و به صلیب کشیده شد و پس از آن دفن گردید، ...
بررسی معنای سلام در زیارت عاشورا
زيارت عاشورا كه از احاديث قدسى است و سند آن از طريق جبرييل، به خداوند- عزّوجلّ- منتهى مى شود[1] در آغاز و در فقرات متعددی به همراه سلام و تهیّت به امام حسین -علیه السلام – و اصحاب با وفای آنحضرت است؛ چنانچه در ابتدای آن می خوانیم: «أَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا ثارَ اللَّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ.»[2]سلام بر تو اى خون خدا و پسر خون خدا، و اى تنهاى بى همتا. حال سؤال آن است که مقصود از سلام هايى كه در قرآن شريف و نماز و يا زيارتها و دعاها نسبت به پيامبران و معصومان- عليهم السّلام- وجود ...
بررسی مسئله سماع موتی از دیدگاه دیوبندیه
چکیده: اختلاف در سماع موتی اگرچه از صدر اسلام وجود داشته است، اما اکثر علمای مذاهب، سماع موتی را قبول داشته‌اند و در میان احناف نیز بسیاری قائل به سماع بوده‌اند. برخی نیز آن را نپذیرفته‌اند. مخالفان سماع به برخی از آیات قرآن و روایت عایشه استناد کرده‌اند و موافقان به روایاتی از قبیل قلیب بدر، قرع نعال و … تمسک جسته‌اند. در میان دیوبندیه نیز، اغلب علمای دیوبندیه قائل به سماع بوده‌اند، هرچند ممکن است در محدوده سماع با یکدیگر اختلاف داشته باشند، و برخی نیز، برخلاف دیدگاه بزرگان خود، به عدم سماع معتقد شده‌اند که برخی دیگر از ...
آشنایی اجمالی با روشها و گرايشهاى تفسيرى قرآن کریم
شناخت «تفاسير» و «مفسران» كه تا حدودى مىتواند جزو منابع علم تفسير به شمار رود، امری گريزناپذير است.در شيوه كار اغلب مفسران و ديدگاه هاى آنها و نتيجه تلاش تفسيرى آنها- توجه به نوع گرايشهاى شان- تفاوتهايى گاه اندك و گاه بسيار ژرف و اساسى، ديده مىشود كه آگاهى اجمالى از آنها، خوانندگان اين مجموعه را در مراجعه به تفاسير يارى مىرساند. از همان سده هاى اول، دو روش موضوعى و ترتيبى در تفسير قرآن شكل گرفت. در تفسير موضوعى تنها به جنبه هايى از تفسير، مانند فقه يا لغت پرداخته شد و رفته رفته تكامل يافت و امروزه، تفسيرهاى ...