
نماز و دعا در کنار قبور اوليای الهی
اين موضوع، از جمله مسائل مورد اختلاف بين مسلمين از طرفي، و وهابيان از طرف ديگر است. مسلمانان چون وجود اولياي الهي را در حيات و مرگشان، و نيز بقعه و بارگاه و قطعه زميني که آنها را در خود دارد، متبرک ميدانند، از طرف ديگر، توسل به اولياي الهي را در حال حيات و ممات جايز ميدانند، نمازشان را در کنار قبور اولياي الهي ميخوانند تا خداوند متعال لطف کرده به برکت آنان شيطان و وسوسه هايش را از آنها دور کرده و تمام توجه شان مشغول خدا گردد، و نمازي با اخلاص و توجّه از آنها صادر گردد. ...

نگاهی به مخالفت وهابیان با بنای قبور بر مزار اولیای دین
از مسائلى كه وهابيان درباره آن حساسيت خاصى دارند، مسأله تعمير قبور و ساختن بنا، بر روى قبور پيامبران و اولياى الهى و صالحان است. براى نخستين بار اين مسأله را ابن تيميه و شاگرد معروف او ابن قيم عنوان كرده و بر تحريمِ ساختن بنا و لزوم ويرانى آن، فتوا داده اند. ابن قيم در كتاب «زاد المعاد فى هدى خير العباد»[1]مى گويد:«ويران كردن بنايى كه روى قبور ساخته شده واجب است و پس از قدرت بر هدم و ويران كردن آن، ابقاء آنها به همان صورت حتى يك روز هم جايز نيست!».[2] در سال 1344 ه. ق. كه ...

نگاهی به فرقه ی «قدریّه»
تاریخ پیدایش بحث از قضا و قدر و جبر و اختیار از همان ابتدای اسلام مطرح بوده است. قرآن كریم در آیاتی آزادی انسان را به رسمیت شناخته و از آیاتی دیگر جبر استشمام میشود.[1] بحث خلیفه دوم با اسقف مسیحیان شام مبنی بر حمایت عمر از جبر و حمایت آن مسیحی از اختیار انسان،[2] و بحث شیخی با حضرت امیر(علیه السلام) در جنگ صفین در راه شام در باب قضا و قدر[3] مبنی بر حمایت ایشان از اختیار انسان از قدیمیترین روایات در این باب است. در همین روایت مروی از حضرت امیر(علیه السلام) آمده كه «تظّن انّه كان ...

نگاهی به تاریخ و عقاید فرقه ی مرجئه
تاريخ پيدايش كشته شدن عثمانبن عفّان، جنگهاي دوره خلافت حضرت امير(علیه السلام) و پيدايش خوارج، باعث به وجود آمدن برخی از فرق گردید. نخستين پيروان مرجئه را بايد در بين افراد مرددي يافت كه نميدانستند حق با چه كسي است. عدهاي كه طرفدار حضرت امير(علیه السلام) بودند با نام علويان يا شيعه علي و طيفي كه طرفدار اهل جمل و امويان بودند، عثمانيه نام گرفتند. در نيمه دوم قرن اوّل، جهان اسلام در تبوتاب بحثهاي گوناگون بود. هر كسي طرف مقابل را خطا كار دانسته و گاهي اين خطا را تا حدّ كفر پيش ميبرد. در اين دوره خوارج به ...

نگاهی به روش و اعتقاد سلفيان
سلفيان [و سلفى گرى] منظور ما از سلفيه همان کسانىاند که خود را به سلف منسوب کردهاند؛ گرچه در برخى ازانديشههای آنان که به مذهب سلف نسبت دادهاند، مناقشه خواهيم کرد. آنان در قرن چهارم هجرى ظهور کردند و از حنبليان بودند و چنين میپنداشتند که تمام آرايشان به امام احمد بن حنبل منتهى میشود ــ همان کسى که اعتقادهاى سلف را زنده کرد و در راه آن جنگيد ــ سپس در قرن هفتم ظهور تازه يافتند و ابن تيميّه آن را دوباره زنده کرد و در فراخوانى به آن، دو چندان کوشيد و مسائل ديگرى به آن افزود که ...

نگاهی به حیات برزخی و پاسخ به شبهات سماع الموتی
نوشتارى كه پيش رو داريد درباره حيات برزخى و سماع و شنيدن پس از مرگ است كه با استفاده از قرآن، روايات و گفتار علماى شيعه و اهلسنت به تبيين آن مىپردازد. برخى از افراد و گروهها با استفاده از نقل برخى نويسندگان، بدون تحقيق و تحليل بلكه تقليدوار مسأله سماع اموات را انكار كردهاند. از اين رو لازم است با تحقيق و تتبع مناسب، ابهامات حيات برزخى را بر طرف نمود. از خداى متعال درخواست توفيق بيشتر داريم. بحثهايى كه مىتواند حيات برزخى را به خوبى تبيين كند عبارت است از: 1. تعريف حيات 2. چگونگى حيات برزخى 3. ...

نگاهی به جسم انگاری متکلمان پیرامون نفس
متکلمان از قرن سوم تا خواجه نصیرالدین طوسی با اختلاف در تفسیر، جملگی جسمانگارانه در باب نفس میاندیشیدند (جوینی، 1965، ص86؛ ایجی و جرجانی، 1325، ج7، ص250؛ تهانوی، 1996، ج1، ص884-883) و تنها معدود افرادی از اهل کلام، قول به تجرد نفس را برگزیدهاند؛ هرچند این اشخاص نیز در تمام افکار و آرای خود این هماهنگی را با تفکر فلسفی حفظ نکردهاند. بهعنوان نمونه، شیخ مفید علاوه بر قول تجرد نفس (مفید، 1413الف، ص58)، دو قول مخالف آن را نیز ابراز میکند. وی در پاسخ به پرسشی درباره چیستی ارواح، همچون مشایخ معتزله آنها را عرض شمرده است: «إن الأرواح ...

نگاهی به تاریخچه تفکر سلفی
«پیروی از سلف» جملهای است بسیار آشنا برای محدثان تمام ادوار تاریخ و اصحاب حدیث اهل سنت، اما تا پیش از ظهور ابن تیمیه(م728ه.ق) در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم، این کلمه بیشتر در معنای لغویاش یعنی «گذشتگان» به کار میرفت. عبارت «پیروی از سلف» یا « ائمه سلف» را میتوان در عبارات اوزاعی (م143ه.ق) سفیان ثوری(م160ه.ق) و مالک بن انس(م.179ه.ق) و احمد بن حنبل (م241ه.ق ) به عنوان چهار محدث جریان ساز اصحاب حدیث در قرن دوم و سوم یافت[1]. سلف در عبارات: مالک بن انس و احمد بن حنبل، بیشتر بر صحابه اطلاق میشد و گاه ...

نگاهی به تاریخ و عقاید و بزرگان «دیوبندیه» و «بریلویه»
دیوبند[1]، شهری از توابع سهارنپور[2]، در نود مایلی شمال شرقی دهلی ازتوابع ایالت اوتارپرادش هند است[3] که به سبب تأسیس مدرسهای در آن شهرت جهانی یافت. بریلی، شهری در شمال هند در ایالت اوتارپرادش و در شرق دهلی، زادگاه و مدفن احمدرضا خان بریلوی[4]، صاحب مکتب بریلویه است. لازم است گفته شود که این شهر را «بانس بریلی»[5] گویند تا با شهر «رای بریلی»[6]، بخشی از شهر الله آباد و زادگاه سید احمد بریلوی ـ سیداحمد عرفان یا سید احمد شهید یا احمد رای بریلوی یا سید احمد بارلی ـ اشتباه نگردد[7]. لذا سید احمد بریلوی، غیر از احمد رضاخان ...

نقد و بررسی دیدگاه ابن تیمیه در باره امام مهدی(عج)
مقدمه اعتقاد به اصل مهدويت و حكومت فراگير و عادلانه مهدي موعود(علیه السلام)از اختصاصات شيعيان نیست، بلكه ديدگاه اهلسنت نيز با شيعه در اين مسئله يكي است. فراواني روايات پیامبر در خصوص مهدويت در كتابهاي مهم اهلسنت آنان را واداشته است كه اقرار به تواتر و صحت روايات مهدويت بكنند.[1] در اين نوشتار در پي آن هستيم تا ديدگاه ابنتيميه را كه رهبر فكري وهابيان بهشمار ميرود، درباره امام مهدي(علیه السلام)بررسي و نقد کنیم و ببینیم عقيده او درباره امام مهدي(علیه السلام)چيست؟ ابنتيميه در كتابهاي خود به چه مسائلي از مهدويت پرداخته است؟ با توجه به دشمني ابنتيميه با شيعيان، ...